Eenzaam in orde – Lofzang op Auto-Tune

Een cello. De lage beat uit een Roland TR-808 drumcomputer. Synthesizer. Een androgyne stem treedt je tegemoet: ‘My friend showed me pictures of his kids / And all I could show him was pictures of my cribs’. Androgyne, ja, maar dat is niet alles. Is dit eigenlijk de stem van een mens of een robot?

Toen Kanye West eind 2008 met 808’s and Heartbreaks een album uitbracht vol met door synthesizer bewerkte vocalen drong Auto-Tune als artistiek middel opnieuw door bij het grote publiek. West was niet alleen, onder andere hiphopgrootheden als Black Eyed Peas, T-Pain, Lil Wayne en Chief Keef brachten (en brengen) muziek uit met door synthesizers doordrongen stemmen.

Technieken worden niet altijd gebruikt zoals ze bedacht worden. De veelvuldig vervloekte Auto-Tune was oorspronkelijk door ontwikkelaar Antares Audio Technologies bedoeld om foutjes in toonhoogte te verbergen of te verbeteren zodat zanglijnen alsnog de perfecte toon kregen.

Inmiddels wordt Auto-Tune vooral gebruikt als klankeffect om de menselijke stem te vervormen, waarbij de stem in stappen van noot naar noot springt, net zoals bij een synthesizer. De menselijke stem volledig technisch onder controle. Ik ben niet geïnteresseerd in het succes van Auto-Tune (het geluid is perfect, dat spreekt waarschijnlijk veel mensen aan), maar in het gebruik ervan als artistiek middel. Wat drukt het uit?

Na drie albums vol gebruikelijke hiphopgrootspraak had 808’s een nieuwe minimalistische aanpak. West rapt minder en zingt meer  –  maar altijd bewerkt. Grote nadruk op één drumcomputer, aangekleed met piano, synthesizer en strijkers. De thema’s zijn anders: Kanye West is net zijn moeder verloren en het is uit met zijn verloofde. Ook de roem en het succes gaven hem niet wat hij ervan verwacht had. In Wests woorden: ‘This album was therapeutic – it's lonely at the top.’

Auto-tune

Het is tijd voor een lofzang op Auto-Tune; als hét artistieke middel om de eenzaamheid uit te drukken die ontstaat in een wereld die technisch zo onder controle lijkt.

‘It’s lonely at the top.’ In het rijke Westen hebben we allemaal voor een deel die top van Kanye wel bereikt. Onze crib is dan misschien slechts een eenvoudige studentenkamer, ons podium beperkt zich tot de sociale media: feit is dat we met onze welvaart tot een zekere hoogte zijn gekomen, met bijbehorende eenzaamheid.

De chaos hebben we verdreven. Of beter, we hebben haar onder controle gekregen. Helemaal buitensluiten kunnen we het ongecontroleerde natuurlijk nooit, maar voor de restjes zetten we theoretische constructies op om haar te bedwingen.

Met de moderniteit heeft de mens de wereld in haar greep gekregen. Ik stel dus voor om te zeggen: “Het is eenzaam wanneer je alles onder controle hebt.” Auto-Tune drukt dat uit. Een beetje chaos of ongecontroleerde liefde is de enige remedie.

P.S. Nog geen genoeg van Auto-Tune? Met deze link kom je op Cimedarts real official Auto-Tune list op Spotify, met goed en minder goed toegepast Auto-Tune materiaal: http://goo.gl/pcEf03